De enige verpleegkundige milieuorganisatie in Nederland
De Duurzame Verpleegkundige (DDV)
Een netwerk van verpleegkundigen werkzaam in de zorg, het onderwijs en de wetenschap.
DDV is hard bezig te groeien naar een organisatie waar heel veel verpleegkundigen elkaar vinden en inspireren om de verpleegkunde duurzamer te maken vanaf het verpleegkundig onderwijs tot in de haarvaten van de zorg. Ook (hoe groot of klein dan ook) aan de slag met duurzame zorg, of heb je een vraag? Mail ons en laat het ons weten.
Maak gebruik van onze kennis!
- Wij inspireren anderen graag als spreker op bijeenkomsten of in workshops.
- Wij leveren graag input of contacten ten behoeve van publicaties, reportages, podcast, e.d.
- Wij sluiten graag aan bij duurzaamheidsinitiatieven in en aangaande de zorg.
- Wij staan open als opdrachtgever voor schoolopdrachten hbo-v, en als opdrachtnemer voor organisaties.
Ons doel
Door in ons werk andere, bewuste, keuzes te maken leveren verpleegkundigen en verzorgenden een substantiële bijdrage aan het verduurzamen van de zorg.
De Duurzame Verpleegkundige heeft als doel dat elke verpleegkundige in Nederland als een duurzame zorgprofessional werkt en bijdraagt aan een gezonde leefomgeving voor iedereen.
Wat wij doen
Actuele initiatieven.
Nieuwe website!
juli 2025 | Onze plannen zijn groter dan onze website aan kan. Dus bye bye oude website en welkom op ons nieuwe platform! Nog wel werk in uitvoering!
Wondzorg en duurzaamheid
Juni 2025 | Een presentatie over duurzaamheid op een wondzorgcongres? Jazeker! Denk alleen maar aan hoeveel wondzorg-materialen door je handen gaan als verpleegkundige. En wat er allemaal te winnen valt door minder grondstoffen te gebruiken, minder productie en minder afval.👉…
DDV actief in ESCH-R Community
mei 2025 | DDV-bestuursleden Ellen Bakker en Kim Verheagh vertegenwoordigen verpleegkundigen in het ESCH-R-consortium. Een ambitieus project met als streven ziekenhuizen circulair te maken.
Netwerk Verpleegkundige Praktijk
april 2025 | De Duurzame Verpleegkundige organiseert met haar netwerk Verpleegkundige Praktijk regelmatig gratis online bijeenkomsten rond actuele duurzaamheids-thema’s. Bijvoorbeeld over voeding, medicijnverspilling en hoe je het gesprek aan gaat over klimaat. Volg de aankondigingen op LinkedIN!
2.000 volgers op LinkedIN!
mrt 2025 | We groeien gestaag op LinkedIN waar we regelmatig interessante nieuwtjes vanuit De Duurzame Verpleegkundige en uit andere bronnen delen. Sluit je aan!
Duurzaam Zorg, Verpleegkunde in een veranderend klimaat
febr 2025 | DDV-ers Annemarie Bergsma, Ellen Bakker en Kim Verhaegh schrijven mee aan dit boek. Duurzaam zorgen: Verpleegkunde in een veranderend klimaat belicht de onmisbare rol van verpleegkundigen. Het boek richt zich vooral op verpleegkundestudenten. Het laat zien hoe de…
Alle initiatieven
DDV richt zich op 4 pijlers:
Door in ons werk andere, bewuste, keuzes te maken leveren verpleegkundigen en verzorgenden een substantiële bijdrage aan het verduurzamen van de zorg.
De Duurzame Verpleegkundige heeft als doel dat elke verpleegkundige in Nederland als een duurzame zorgprofessional werkt en bijdraagt aan een gezonde leefomgeving voor iedereen.
Pijler 1. Duurzame Zorg
DDV wil de impact van de gezondheidszorgsector op het milieu verminderen. De Green Deal 3.0 is een gezamenlijke afspraak over hoe we als Nederlandse zorgsector onze voetafdruk verkleinen. Deze Green Deal ‘Samen werken aan duurzame zorg’ richt zich op:
1. meer inzet op gezondheid;
2. het vergroten van de bewustwording en kennis;
3. 55% minder CO2 uitstoot in 2030 en klimaatneutraal in 2050;
4. 50% minder primair grondstoffengebruik in 2030 ten opzichte van 2016 en maximaal circulaire zorg in 2050;
5. het verminderen van de milieubelasting van medicatie(gebruik).
Voor klimaatmitigatie (het verminderen van klimaatverandering) en klimaatadaptatie (het aanpassen aan klimaatverandering) onderneemt De Duurza verpleegkundige de volgende acties:
a. Deelname aan transdisciplinaire werkgroepen vanuit de verpleegkundige beroepsgroep zoals Groene Zorg Alliantie, Zorg voor Klimaat en Medzero.
Daarnaast participeren wij in internationale, Europese en mondiale verbanden.
b. Als opdrachtgever dienen voor mitigatie en adaptatie-projecten en -onderzoek
binnen de zorg en het zorgonderwijs. Zo werkten hbo-v studenten uit Leeuwarden aan een project over duurzame verpleegkunde. Vierdejaars hbo-v studenten uit Den Haag werken momenteel aan een project in de praktijk over duurzaamheid.
Pijler 2. Natuur als verpleegkundige interventie voor patiënt/cliënt, zorgprofessional en maatschappij
Natuur heeft een positief effect op de mens. De zorgsector zelf lijkt geen gezonde werkomgeving voor verpleegkundigen. Hoge burn-out en hoge uitstroom karakteriseert het huidige verpleegkundig vak. Ons richten op preventie en de positieve eigenschappen van natuur kan hierin (evidence based) helpen.
Hiervoor onderneemt De Duurzame Verpleegkundige het volgende:
a. We verzamelen best practices op het gebied van natuurinterventies door en voor verpleegkundigen.
b. Door het benadrukken van de relatie tussen sociale duurzaamheid en ecologische duurzaamheid werken we aan bewustwording onder verpleegkundigen in alle werkvelden.
c. We promoten van de natuur als mensenrecht.
Pijler 3. Planetary Health in het regulier curriculum van verpleegkundigen en in de bijscholing
Planetary Health (planetaire gezondheid) richt op het analyseren en aanpakken van de gevolgen van menselijke verstoringen van de natuurlijke systemen van de aarde voor de menselijke gezondheid en al het leven op aarde. In beroepscode en beroepsprofiel van verpleegkundigen wordt enige aandacht besteed aan duurzaamheid, maar nog niet aan Planetary Health.
Vaardigheden hoe circulair te werken in de praktijk, hoe transdisciplinair te werken ten dienste van dit thema en preventie, en hoe een game-changer te zijn in deze transitietijd, is van belang en dient onderdeel te zijn van ons onderwijs.
Hiervoor onderneemt De Duurzame Verpleegkundige het volgende:
a. We dienen als katalysator voor acceleratie Planetary Health bij zorgprofessionals
en in de maatschappij. Zo nemen we deel aan acties van belangengroepen, samen met andere zorgprofessionals. We schrijven auteurs aan van onze beroepscode, ons beroepsprofiel, kwaliteitsstandaarden, richtlijnen en protocollen. We onderhouden contacten met het Zorginstituut, IZA, Green Deal 3.0, maar ook het LOOV, de V&VN en andere verenigingen, om Planetary Health en duurzaamheid onderdeel van hun beleid te laten zijn.
b. De Duurzame Verpleegkundige vertegenwoordigt de stem van de verpleegkundigen bij de ministeries van onder andere VWS en OCW.
c. We namen deel aan de klimaatmars in Rotterdam.
d. We geven workshops bij zorgorganisaties, al dan niet in samenwerking met andere zorgdisciplines zoals artsen.
e. We schreven mee in de Code Rood Brief naar de politiek.
f. We initieerden mede de eerste cursus Planetary Health voor mbo-, hbo- en wo- zorgmedewerkers.
Pijler 4. Krachtenbundeling als netwerk
Om slagvaardig te zijn is het noodzakelijk te kunnen leren van elkanders ervaringen, ideeën uit te wisselen en krachten te bundelen. Zo kunnen we versnellen en onze impact vergroten.
Hiervoor onderneemt De Duurzame verpleegkundige het volgende:
a. We werken aan een groeiend netwerk van verpleegkundigen, studenten en docenten verpleegkundige en onderzoekers.
b. Zo verbinden we verpleegkundige onderwijs, onderzoek en de verpleegkundige praktijk.
c. We faciliteren het ontwikkelen en delen van informatie, vaardigheden en middelen met betrekking tot Planetary Health en duurzame gezondheidszorg binnen dit netwerk.
d. We zijn aanspreekpunt voor andere bij duurzame zorg betrokken organisaties op punt van kennis en participatie vanuit de verpleegkunde.
e. We zijn aanspreekpunt voor media met betrekking tot duurzame verpleegkunde.
De verpleegkundige heeft een belangrijke rol in het behalen van de Sustainable Development Goals, met name SDG 3, 4, 6, 11 en 12. We werken internationaal onder The Sustainable Nurse.
Bestuur
We groeien explosief. Steeds vaker wordt gebruik gemaakt van onze kennis en inbreng. Onze impact groeit. Hoogste tijd voor acceleratie naar meer slagkracht. In dat kader zijn we sinds juni 2023 een stichting met een enthousiast bestuur.
Ellen Bakker
- bestuurslid
- sr. onderzoeker (PhD), Kenniscentrum Zorginnovatie
- hogeschool-docent Verpleegkunde, Hogeschool Rotterdam
Anne Brouwer
- bestuurslid
- trainer Positieve Gezondheid, Bureau Blooming
- auteur
- voormalig docent Verpleegkunde, Hogeschool Saxion
Annemarie Bergsma
- voorzitter / oprichter
- docent Verpleegkunde, Haagse Hogeschool
- lid RvA, Plantje voor Morgen
- lid RvT, Leren voor Morgen
Marlies Pepers
- bestuurslid
- hoofddocent Verpleegkunde / Gezondheid & technologie, Hogeschool Saxion
- auteur
Inge Schouten
- bestuurslid
- relatiemanager opleiding Verpleegkunde, Christelijke Hogeschool Ede
Yolanda Stil
- secretaris en penningmeester
- Communicatieadviseur MilieuPlatformZorgsector
Partners
(van pagina Partners)
Met wie we zoal samenwerken
In Nederland
- Lid MED-ZERO
- Lid Groene Zorg Alliantie
- Aangesloten bij Zorg voor Klimaat
- SDGNederland.nl
- Lid Leren voor Morgen
Europees en mondiaal
Klimaatverandering stopt niet bij onze landgrens, daarom werken we Europees en mondiaal samen.
- We zijn als organisatie medeondertekenaars van the Healthy Clymate Letter.
- Actief in communicatie rondom COP26.
(van pagina Ons doel) Ons ecosysteem staat onder druk door milieuvervuiling, verlies aan biodiversiteit en klimaatverandering. De gezondheidszorg is daarin verantwoordelijk voor alleen al 7% van de totale CO2-uitstoot (bijna de helft van al het verkeer in Nederland). Het werken aan een duurzame gezondheidszorg door het (stimuleren van) opleiden binnen het verpleegkundige beroep, bewuste en onderbouwde keuzes in de verpleegkundige praktijk, het bevorderen van onderzoek en het beïnvloeden van beleid aangaande een duurzame samenleving.
De rol van de verpleegkundige
Het is volgens de ICN als verpleegkundigen onze taak ons uit te spreken over klimaatverandering, onze manier van werken aan te passen om zo min mogelijk schade toe te brengen aan de planeet, kennis te hebben over de impact van de mens op het milieu (Planetary health) en deze kennis over te dragen aan de maatschappij. De Green Deal 3.0 geeft richting aan ons handelen. Belangrijk is dat het verpleegkunde-onderwijs dit ondersteunt. Onderwijs heeft de meeste impact op duurzaamheid (Impact-haalbaarheid matrix, VWS Webinar 2 september 2021). De verpleegkundige van de toekomst richt zich op preventie, en op bestrijding van klimaatverandering (klimaatmitigatie) en de aanpassing aan klimaatverandering (klimaatadaptatie) en climate justice.
Hoe wij werken
(van pagina Hoe wij werken) Wij bouwen als De Duurzame Verpleegkundige (DVV) aan een krachtig actienetwerk van verpleegkundigen, verzorgenden en andere zorgprofessionals. Door kennis en ervaringen in bijvoorbeeld Green Teams of duurzaamheidsprojecten tussen organisaties te delen voorkómen we steeds weer het wiel opnieuw uit te moeten uitvinden. Zo houden we vaart en creëren we impact. Vanuit onze eigen verantwoordelijkheid nemen we the lead in het werken aan een duurzame gezondheidszorg en het verminderen van onze ecologische voetafdruk.
Een overzicht van actuele initiatieven vind je hier.